efanat2022-10-15T15:09:38+00:00
Αμαρούσιο – Αδριάνειο υδραγωγείο
Κατά την διάρκεια των Έργων, εν όψει των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004, στον περιβάλλοντα χώρο του Κεντρικού Σταδίου του Ολυμπιακoύ Αθλητικού Κέντρου Αθηνών (ΟΑΚΑ), εντοπίστηκε και ερευνήθηκε τμήμα του Αδριανείου υδραγωγείου. Η υπόγεια σήραγγα ύψους 1,60μ., σε βάθος 30μ. από την επιφάνεια του εδάφους και τέσσερα φρέατα με κτιστά στόμια (φανοί),με απόσταση 33μ. περίπου μεταξύ τους, εντάχθηκαν στα γενικά σχέδια της μελέτης του Sandiago Calatrava στο πλαίσιο της αισθητικής ενοποίησης του περιβάλλοντα χώρου του σταδίου. Σήμερα, οι φανοί είναι ορατοί και επισκέψιμοιστον ελεύθερο χώρο ανατολικά της Αγοράς Καλατράβα.
efanat2022-10-02T09:38:44+00:00
Βραυρώνα – Ιερό Αρτέμιδος
Η Βραυρώνα, μια εύφορη κοιλάδα στην ανατολική ακτογραμμή της Αττικής, διαρρέεται από τον ποταμό Ερασίνο, που εκβάλλει στον κλειστό όρμο. Εκεί, κάτω από τον λόφο Κομμένο Λιθάρι, ιδρύθηκε το ιερό της Αρτέμιδος, ένα από τα σημαντικότερα της Αττικής. Χάρις στις ευνοϊκές περιβαλλοντικές συνθήκες, η περιοχή είχε κατοικηθεί ήδη από την προϊστορική εποχή. Η πρώτη εγκατάσταση στο λόφο Κομμένο Λιθάρι τοποθετείται στα τέλη της Νεολιθικής περιόδου και κυρίως στην Πρώιμη Εποχή του Χαλκού (3.500-2.000 π.Χ) και αναπτύχθηκε στη Μέση Εποχή του Χαλκού (2000 – 1600 π.Χ.), όπως πιστοποιούν τα οικοδομικά κατάλοιπα (οικίες, τείχη, περίβολοι).
efanat2022-10-15T15:11:12+00:00
Βραυρώνα – Ναός Αγίου Γεωργίου
Ο χαρακτηρισμένος ήδη από το 1921 ως «προέχον Βυζαντινό μνημείο» ναός του Αγίου Γεωργίου βρίσκεται εντός του αρχαιολογικού χώρου του ιερού της Βραυρωνίας Αρτέμιδος. Είναι κτισμένος νότια του αρχαίου ναού σε απολαξευμένη επιφάνεια του βραχώδους χαμηλού λόφου της προϊστορικής ακρόπολης. Χρονολογείται στο τέλος του 15ου ̶ αρχές 16ου αι.
efanat2022-10-02T10:50:32+00:00
Γραμματικό – Ραμνούς
Ο αρχαίος δήμος του Ραμνούντος εντοπίζεται στο βορειο-ανατολικό άκρο της Αττικής, δίπλα από τον Ευβοϊκό κόλπο, εκτεινόμενος στην κοιλάδα του Λιμικού και τα γύρω βουνά. Στον εκτεταμένο επισκέψιμο χώρο περιλαμβάνεται το περίφημο ιερό της Νεμέσεως, το φρούριο και τμήμα της αρχαίας οδού, η οποία ερχόμενη από το Μαραθώνα διέτρεχε την κοιλάδα του Λιμικού, διερχόταν από ιερό της Νεμέσεως και κατέληγε στη νότια πύλη του φρουρίου. Κατά μήκος του αρχαίου δρόμου και στις δύο πλευρές του έχουν αποκαλυφθεί μνημειώδεις ταφικοί περίβολοι που ανήκαν στις επιφανείς οικογένειες του δήμου. Κάτω από το φρούριο, βρίσκονταν δύο μικρά λιμάνια, το ανατολικό και το δυτικό. Το τοπωνύμιο Ραμνούς οφείλεται στην αφθονία του ακανθώδους θάμνου ράμνου στην περιοχή.
efanat2022-11-08T20:27:32+00:00
Καισαριανή – Μονή Καισαριανής
Ο αρχαιολογικός χώρος της Μονής Καισαριανής βρίσκεται στη δυτική πλευρά του Υμηττού, σε μια περιοχή φημισμένη από την αρχαιότητα για τις φιλοσοφικές σχολές και τα ιερά της. Επίκεντρο του χώρου είναι η Μονή των Εισοδίων της Θεοτόκου, που ιδρύθηκε στα τέλη του 11ου-αρχές 12ου αιώνα. Στον γειτονικό, σε απόσταση 400 μ. δυτικά της Μονής, λόφο των Ταξιαρχών διασώζονται μνημεία από τους πρώτους χριστιανικούς αιώνες έως και την οθωμανική περίοδο: κατάλοιπα παλαιοχριστιανικής βασιλικής και βυζαντινού ναού, ο φράγκικος ναός του Αγίου Μάρκου και ο ναός των Ταξιαρχών. Περί τα 200 μ. νότια της Μονής βρίσκεται το Αγίασμα της Ανάληψης. Ψηλότερα, σε απόσταση 1500 μέτρων ΒΑ της Μονής, βρίσκεται η Μονή Αστερίου.
Ελένη Ανδρίκου2022-11-08T20:29:25+00:00
Λαυρεωτική – Δρυμός, Σούριζα
Η χερσόνησος της Λαυρεωτικής, το νοτιότερο τμήμα της Αττικής, είναι ημιορεινή περιοχή με υπέδαφος πλούσιο σε μεταλλεύματα αργυρούχου μόλυβδου. Η εξόρυξή τους άρχισε πριν από το 3000 π.Χ. Χάρις στη συστηματική εκμετάλλευση των αργυρωρυχείων της Λαυρεωτικής η πόλη – κράτος των Αθηνών αναδείχθηκε σε ηγεμονεύουσα δύναμη κατά την κλασική περίοδο (5ος και 4ος αι. π.Χ.). Η περιοχή είναι διάσπαρτη με πυκνά κατάλοιπα από την εξόρυξη του μεταλλεύματος (μεταλλευτικές στοές/γαλαρίες και φρέατα) και μεταλλουργίας (εργαστήρια καθαρισμού και τήξεως αργυρούχων μεταλλευμάτων).
Ο επισκέψιμος αρχαιολογικός χώρος στην βορειότερη από μια σειρά μικρών κοιλάδων που καταλήγουν στη μεγάλη κοιλάδα της Σούριζας, απέχει περίπου 4 χλμ. νότια από τον Άγιο Κωνσταντίνο (Καμάριζα). Ονομάζεται επίσης Δρυμός, επειδή περιλαμβάνεται μέσα στα όρια του Εθνικού Δρυμού του Σουνίου.
efanat2022-11-03T05:22:34+00:00
Λαυρεωτική – Θορικός
Ο Θορικός βρίσκεται στην ανατολική ακτή της Λαυρεωτικής. Ο διπλός λόφος Βελατούρι (ύψους 145 μ.), το κέντρο ενός μυκηναϊκού οικισμού και αργότερα του αρχαίου δήμου Θορικού, υψώνεται στην άκρη της εύφορης, προσχωσιγενούς πεδιάδας, κοντά στη θάλασσα. Ο Θορικός αποτελεί έναν από τους αρχαιότερους οικισμούς της Αττικής και μία από τις δώδεκα πόλεις που συνοικίστηκαν κατά την παράδοση από τον Θησέα. Ιδρυτής της ήταν ο Κέκροψ, ο πρώτος μυθικός βασιλέας της Αθήνας. Συνδέεται επίσης, με τον Κέφαλο που νυμφεύθηκε την Προκρίδα, κόρη του Κέκροπα. Όπως αναφέρεται στον ομηρικό ύμνο στη Δήμητρα, εκεί στάθμευσε η θεά ταξιδεύοντας από την Κρήτη στην Ελευσίνα. Ο Θορικός ήταν κέντρο επεξεργασίας των μετάλλων της Λαυρεωτικής κατά τον 5ο και 4ο αιώνα π.Χ.
Ελένη Ανδρίκου2022-11-03T05:24:08+00:00
Λαυρεωτική – Σούνιο
Το ακρωτήριο του Σουνίου, η νότια απόληξη της Αττικής, αποτελεί σημαντικό στρατηγικό σημείο. Από εκεί, η πόλη – κράτος των Αθηνών έλεγχε το θαλάσσιο πέρασμα προς το Αιγαίο και τον Πειραιά, το κεντρικό της λιμάνι, καθώς και τη χερσόννησο της Λαυρεωτικής, με τα πλούσια μεταλλεία αργύρου, χάρις στα οποία αναδείχθηκε σε υπερδύναμη τον 5ο αι. π.Χ. Με την υλοποίηση από το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού (2011-1013) του έργου «Διαμόρφωση του αρχαιολογικού χώρου Σουνίου» που συγχρηματοδοτήθηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΤΠΑ) αναδείχθηκαν όλα τα μνημεία του χώρου, ώστε να μπορεί να γίνει αντιληπτός ο σύνθετος και σημαντικός ρόλος του Σουνίου για την πόλη – κράτος των Αθηνών.
efanat2021-05-26T08:32:43+00:00
Μαραθώνας – Βρανάς
Στον περιφραγμένο χώρο του Βρανά, δίπλα από το Αρχαιολογικό Μουσείο του Μαραθώνα, βρίσκεται το νεκροταφείο των τύμβων της Μέσης Εποχής του Χαλκού. Ήδη από τον 19ο αιώνα, ορισμένοι από τους τύμβους αναφέρονται από ξένους περιηγητές, όπως ο W.M. Leake και ο G.J. Fraser. Το 1970, ο Σπυρίδων Μαρινάτος ανέσκαψε τέσσερις από τους επτά τύμβους. Σήμερα, έχουν αναδειχθεί κάτω από στέγαστρο οι τρεις πρώτοι τύμβοι (Τύμβοι Ι – ΙΙΙ). Την ίδια εποχή και σε μικρή απόσταση από τους μεσοελλαδικούς τύμβους, ο ίδιος ανέσκαψε ένα τύμβο κλασικών χρόνων, τον οποίο ταύτισε με τον τύμβο των Πλαταιέων που έπεσαν στη μάχη του Μαραθώνα το 490 π.Χ. Η άποψη αυτή σήμερα αμφισβητείται.
efanat2022-11-03T05:40:34+00:00
Μαραθώνας – Ναός Παναγίας Μεσοσπορίτισσας
Ο μικρός ναός μέσα στον Αρχαιολογικό Χώρο του Τροπαίου,γνωστός ως Παναγία Μεσοσπορίτισσα, είναι αφιερωμένος στα Εισόδια της Θεοτόκου. Πρόκειται για επιμήκη μονόχωρο, ξυλόστεγο ναό των μεταβυζαντινών χρόνων, πιθανώς με δύο οικοδομικές φάσεις,εξωτερικά τρίπλευρη αψίδα Ιερού, είσοδο στην δυτική όψη και ένα μόνο παράθυρο, τοξωτό, στη νότια. Η επιμελημένη τοιχοποιία του στις εξωτερικές όψεις, με προσεκτικά τοποθετημένους πλακοειδείς λίθους ανάμεσα στους οποίους παρεμβάλλονται μικρά τμήματα πλίνθων, μαρτυρεί κατασκευή από έμπειρους τεχνίτες. Εσωτερικά, ενδιαφέρον παρουσιάζει η κατασκευασμένη με τον παραδοσιακό τρόπο ξύλινη στέγη, που αποτελείται από κορμούς κέδρου («βένια»). Οι τοιχογραφίες στον χώρο του Ιερού (Πλατυτέρα, Συλλειτουργούντες Ιεράρχες) και στον βόρειο τοίχο (παράσταση των Εισοδίων), καθώς και το τέμπλοανάγονταιστον ύστερο19οή στον πρώιμο 20ο αιώνα.
efanat2022-11-03T05:44:21+00:00
Μαραθώνας – Τρόπαιο της μάχης
Μερικά χρόνια μετά την κοσμοϊστορική μάχη του Μαραθώνα το 490 π.Χ., οι Αθηναίοι έστησαν ένα τρόπαιο σε ανάμνηση της νίκης τους κατά των Περσών. Σε αντίθεση με τα πρόχειρα τρόπαια των μαχών ανάμεσα στις ελληνικές πόλεις, οπότε πανοπλία των ηττημένων αναρτάτο στον κορμό δένδρου, αυτά των περσικών πολέμων έχουν μνημειώδη χαρακτήρα. Σύμφωνα με τον περιηγητή Παυσανία (2ος αι. μ.Χ.) ήταν κατασκευασμένο από λευκό μάρμαρο. Τμήματα αυτού του τροπαίου βρέθηκαν εντοιχισμένα στο μεσαιωνικό πύργο κοντά στον Ι.Ν. της Παναγίας της Μεσοσπορίτισσας και σήμερα εκτίθενται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Μαραθώνα. Με βάση αυτά αποκαταστάθηκε η μορφή του και το μνημείο ανακατασκευάσθηκε από μάρμαρο στη Μεσοσπορίτσισσα, θέση στην οποία πιθανότατα είχε αρχικά στηθεί.
efanat2022-11-23T08:09:26+00:00
Μαραθώνας – Τσέπι
Στη θέση Τσέπι, επί της οδού Πλαταιών που οδηγεί στο Αρχαιολογικό Μουσείο Μαραθώνα, βρίσκεται το νεκροταφείο της Πρώιμης Εποχής του Χαλκού (3000 – 2300 π.Χ.). Το 1969, ο αρχαιολόγος Σπυρίδων Μαρινάτος ανακάλυψε τις πρώτες ταφές σε ένα εκτεταμένο και εντυπωσιακό νεκροταφείο, από το οποίο έχουν εντοπιστεί 70 συνολικά τάφοι και ένας αποθέτης. Η ανασκαφή διήρκεσε ως το 1974, ενώ από το 1997 έως σήμερα συνεχίζεται από την αρχαιολόγο, ομότιμη καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Μαρία Παντελίδου – Γκόφα, πάντοτε δια της εν Αθήναις Αρχαιολογικής Εταιρείας. Κατά το διάστημα 2003-2004, το μεταλλικό υπόστεγο της παλαιάς ανασκαφής αντικαταστάθηκε από το Υπουργείο Πολιτισμού με νέο στέγαστρο σύγχρονων προδιαγραφών, καθιστώντας τον αρχαιολογικό χώρο επισκέψιμο στο ευρύ κοινό.
